Uyuz Hastalığı Kaç Günde Geçer?

Uyuz hastalığı, ciltten cilde doğrudan temas veya ortak kullanılan eşyalar yoluyla bulaşır. Bu yazıda, uyuz hastalığının belirtileri, nedenleri, bulaşma yolları, uyuz tedavisi ve tedavi süreci ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

Uzun Okumayı Sevmeyenler İçin; 
Uyuz hastalığı (skabiyez), Sarcoptes scabiei adlı mikroskobik bir akar tarafından oluşturulan bulaşıcı bir deri enfeksiyonudur. Uyuz tedavisi sonrasında belirtiler genellikle 4 ila 6 hafta içinde kaybolur.

Uyuz Hastalığı Kaç Günde Geçer?

Uyuz Belirtileri

Uyuz hastalığının en belirgin belirtileri arasında şunlar yer alır:

• Özellikle geceleri artan şiddetli kaşıntı,
• Pembe renkli sivilce benzeri döküntüler,
• Ciltte tüneller şeklinde kabarcıklar ve izler,
• Vücudun kıvrımlı yerlerinde küçük kabarcıklar ve birbirleriyle birleşen lezyonlar,
• Sıcak banyo ve sıcak uygulamalar ile şiddetlenen kaşıntı,
• Genital bölgelerde içi sıvı dolu lezyonlar,
• Kaşınan yerlerde kalın kabuklar oluşması.

Bebek ve çocuklarda uyuz belirtilerine ek olarak şunlar da görülebilir:

• Baş, boyun, avuç içi ve ayak tabanlarında kaşıntı ve kızarıklık.

Kabuklu uyuz (Norveç uyuzu) ise daha ağır seyretmekte ve genellikle bağışıklığı düşük kişilerde görülmektedir. Bu durumda kalın cilt kabuklarının oluşması söz konusudur.

Uyuz tedavisinden sonra bile kaşıntı 4-6 hafta devam edebilir. Bu durum hastaları tedavinin etkisiz olduğu düşüncesine sevk edebilir.

Uyuz Nedenleri ve Bulaşma Yolları

Uyuz hastalığının temel nedeni, Sarcoptes scabiei adlı mikroskobik bir akardır. Bu akar, derinin üst tabakasına girer ve tüneller kazarak yumurtalarını bırakır. Yumurtalardan çıkan larvalar da cilt yüzeyine doğru ilerler.

Uyuz bulaşıcı bir hastalıktır ve şu yollarla yayılır:

• Doğrudan Temas: Uyuz, enfekte bir kişiyle cilt teması yoluyla kolayca bulaşabilir.
• Dolaylı Temas: Ortak kullanılan eşyalar (giysiler, çarşaflar, havlular vb.) aracılığıyla da uyuz bulaşması mümkündür.
• Toplu Yaşam Alanları: Okullar, hastaneler, kışlalar gibi kalabalık yerlerde uyuz daha hızlı yayılabilir. Özellikle sonbahar ve kış aylarında risk artar.

Bununla birlikte, uyuz hastalığı hayvanlardan insanlara geçmez. Ancak enfekte bir hayvanla temas, geçici kaşıntıya neden olabilir.

Kişisel hijyen önlemleri alınması ve enfekte kişilerle temasın minimuma indirilmesi, uyuzun yayılmasını engelleyebilir. Eller sık sık yıkanmalı, kişisel eşyalar paylaşılmamalı ve temiz çamaşırlar kullanılmalıdır.

Uyuz Tedavisi

Uyuz tedavisinde temel amaç, ciltteki uyuz akarlarını ve larvalarını yok etmektir. Bunun için ilaç tedavileri uygulanır:

Topikal İlaçlar

• Permetrin %5 krem, en etkili tedavi seçeneğidir. Akarları ve yumurtalarını öldürür.
• Benzil benzoat losyon, uyuz tünellerindeki akarlara etki eder.
• Kükürt merhemleri, cildi kurutarak akarlara zarar verir.

Oral İlaçlar

• İvermektin, ağızdan alınan bir ilaçtır. İlk doz alındıktan 1-2 hafta sonra ikinci bir doz gerekebilir.

Tedavinin başarılı olması için ilaçların doğru şekilde ve önerilen dozlarda kullanılması çok önemlidir. Ayrıca şu önlemler de alınmalıdır:

• Hastanın yakın çevresi de tedavi edilmelidir, aksi takdirde bulaş riski devam eder.
• Kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmeli, giysiler ve çamaşırlar en az 60°C'de yıkanmalıdır.
• Kaşıntıyı hafifletmek için antihistaminikler ve topikal steroidler kullanılabilir.
• Uzun tırnak diplerinin kesilmesi, kaşınmadan kaynaklanan cilt hasarını önler.

Uyuz tedavisinde doğru ilaç kullanımı, hijyen önlemleri ve yakın çevrenin de tedavi edilmesi hayati önem taşır. Aksi takdirde hastalık tekrarlayabilir veya yayılmaya devam edebilir.

Tedavi Sonrasında Yapılması Gerekenler

Uyuz tedavisi sonrasında kaşıntı ve döküntüler bir süre daha devam edebilir. Bu nedenle, tekrar enfeksiyonu önlemek için hijyen ve temizlik önlemleri hayati önem taşır:

• Tekstil ürünleri 60°C veya daha yüksek sıcaklıkta yıkanmalıdır. Yıkanması mümkün olmayan eşyalar ise 7-10 gün boyunca bir torbada saklanmalıdır.
• Yıkanmayan mobilya ve halılar sık sık sirke solüsyonu ile silinmelidir.
• Yakın zamanda kullanılmış tüm eşyalar, kalan akarları öldürmek ve tekrar enfeksiyonu önlemek için 60°C'de yıkanmalı veya 1 hafta boyunca torbada saklanmalıdır.

İlk tedaviden önce, temiz çarşaflar, çöp torbaları ve temizlik malzemeleri hazır bulundurulmalıdır. Bu sayede uyuz tedavisi sonrası hijyen kurallarına uyum sağlanabilir ve hastalığın yeniden ortaya çıkması engellenebilir.

SSS / Sıkça Sorulan Sorular

Uyuz tedavi süresi ile ilgili doktorlara sıklıkla yönlendirilen sorulara ve cevaplarına bakacak olursak;

• Uyuz Hastalığının İyileşmesi Ne Kadar Sürer? Uyuz hastalığı, tedaviye hemen başlandığında ve doğru şekilde uygulandığında, belirtilerin hafiflemesi genellikle birkaç gün içinde başlar. Ancak, enfeksiyonun derecesi ve kişinin bağışıklık sisteminin durumuna göre, tam iyileşme birkaç haftayı bulabilir.
• Uyuz Hastalığını En Hızlı Nasıl Tedavi Edilir? Uyuz tedavisinde en etkili yöntem, permetrin içeren kremlerin kullanılmasıdır. Bu krem, uyuz akarlarını ve yumurtalarını öldürerek hastalığın tedavisine yardımcı olur.
• Uyuz Böceği Hangi Maddelerden Hoşlanmaz? Uyuz parazitleri, beyaz sirkenin ciltte yarattığı pH değişikliğinden hoşlanmaz. Bu pH değişikliği, parazitlerin ölümüne neden olabilir. Ek olarak kolonya da uyuz böceğine karşı etkilidir.
• Uyuz Hastalığının Tamamen Geçtiğini Nasıl Anlaşılır? Uyuz tedavisi sonrasında, kızarıklık ve kaşıntı, tüm akarlar ve yumurtalar öldürülse bile, birkaç hafta hatta bir ay sürebilir. Tedavi sonrası devam eden şiddetli kaşıntılar için, sağlık uzmanınız ek tedavi yöntemleri önerebilir. Kaşıntıların geçmesi ile hastalığın tedavi edildiği kabul edilir. 

Bilgi Notu: Bu makalede yer alan bilgiler, genel bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir hastalığın teşhis veya tedavisi için kullanılamaz. Her türlü sağlık sorununuz için öncelikle bir sağlık profesyoneli ile görüşmeli ve tıbbi öneri almalısınız.