Kuduz Korkusu Mu Yaşıyorsun? Aşı Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Kuduz, ölümcül olabilen viral bir hastalıktır, genellikle etkilenmiş olan kedi, köpek, tilki gibi bir hayvanın tükürüğüyle temas yoluyla bulaşır. En sık olarak kuduzlu bir hayvanın ısırmasıyla bulaşır, ancak nadir durumlarda çizik veya yalama yoluyla da bulaşabilir. Hastalık merkezi sinir sistemini etkiler ve beyin fonksiyonlarında bozulmaya neden olur. 


Kuduz aşısı hangi hayvan ısırıklarında yapılır?

Kuduz Nasıl Bulaşır?

Kuduz virüsü, enfekte olmuş bir hayvanın tükürüğüyle temas yoluyla bulaşır. En sık olarak kuduzlu bir hayvanın ısırmasıyla bulaşır, ancak nadir durumlarda çizik veya yalama yoluyla da bulaşabilir. Kuduz virüsü taşıyan hayvanlar arasında köpekler, tilkiler, yarasalar, kurtlar, kokargalar ve sincaplar bulunur.

Kuduzun Belirtileri Nelerdir?

Kuduzun belirtileri genellikle maruziyetten sonra 3 ila 12 hafta arasında ortaya çıkar, ancak nadir durumlarda semptomlar bir yıl kadar sonra da görülebilir. Kuduzun erken belirtileri şunlardır:

  • Ateş
  • Baş ağrısı
  • Yorgunluk
  • Kas ağrıları
  • Karıncalanma veya uyuşma (ısırık yerinde)

Hastalık ilerledikçe daha şiddetli belirtiler ortaya çıkar:

  • Ajitasyon
  • Konfüzyon
  • Halüsinasyonlar
  • Yutma güçlüğü
  • Salya akması
  • Hidrofobi (su korkusu)
  • Aerofobi (hava korkusu)
  • Kas felci
  • Koma

Kuduz Tedavisi Var mı?

Kuduz belirtileri ortaya çıktıktan sonra tedavi çok zordur ve genellikle ölümcül sonuçlanır. Ancak, maruziyetten sonra erken teşhis ve acil tedavi ölümcül vakaların önlenmesine yardımcı olabilir. Kuduz tedavisi, antivirüs ilaçları ve aşıların bir kombinasyonunu içerir.

Kuduz aşısı hangi hastanelerde var?

Kuduzdan Korunmak İçin Neler Yapabilirsiniz?

Kuduzdan korunmanın en iyi yolu kuduz aşısı olmaktır. Kuduz riski yüksek olan kişiler, maruziyetten önce aşı yaptırmalıdır. Bu kişiler arasında veteriner hekimler, laboratuvar çalışanları ve yabani hayvanlarla çalışan kişiler bulunur.

Kuduz Aşısı Kimlere Yapılır?

Kuduz aşısı iki gruba ayrılır:

Önleyici Aşı

Kuduz riski yüksek olan kişilere maruziyetten önce önleyici aşı yapılır. Bu tarz aşılama kuduz ile temas etme ihtimali yüksek olan meslek çalışanlarını kapsar. Bu kişiler şunlardır:

  • Veteriner hekimler
  • Laboratuvar çalışanları
  • Yabani hayvanlarla çalışan kişiler
  • Kuduzlu bölgelere seyahat eden kişiler
  • Evcil hayvanlarında kuduz riski yüksek olan kişiler (örneğin, çiftçiler)
Önleyici aşı yapılmasında esas alınan faktörlere bakacak olursak;

  • Önleyici aşı, genellikle 3 doz halinde uygulanır. İlk doz kas içine yapılır, 7. ve 21. günlerde tekrarlanır.
  • Bazı durumlarda, aşı programı farklı olabilir. Doktorunuz size özel bir aşı programı oluşturacaktır.

Maruziyet Sonrası Aşı

Kuduz virüsü taşıyan ya da taşıma ihtimali olan (şüpheli) bir hayvan tarafından ısırılan veya yaralanan kişilere maruziyet sonrası aşı uygulanır.

Maruziyet sonrası aşı yapılmasında esas alınan faktörlere bakacak olursak;

  • Maruziyet sonrası aşı, kuduz virüsü taşıyan bir hayvan tarafından ısırıldıktan veya yaralandıktan sonra mümkün olan en kısa sürede başlatılmalıdır.
  • Aşı programı genellikle 5 doz halinde uygulanır. İlk doz kas içine yapılır, 3., 7., 14. ve 28. günlerde tekrarlanır.
  • Bazı durumlarda, aşı programı farklı olabilir. Doktorunuz size özel bir aşı programı oluşturacaktır.
Hangi durumlarda kuduz aşısı yapılır?

Kuduz Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?

Kuduz aşısının en yaygın yan etkileri şunlardır:

  • Enjeksiyon yerinde ağrı, kızarıklık veya şişlik
  • Baş ağrısı
  • Yorgunluk
  • Mide bulantısı
  • Kas ağrıları
  • Bu yan etkiler genellikle hafiftir ve birkaç gün içinde kaybolur. Daha ciddi yan etkiler nadirdir.

Kuduz Aşısı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular Ve Cevapları

  • S: Hamileyseniz veya emziriyorsanız kuduz aşısı olabilir misiniz?
  • C: Evet, hamile veya emziren kadınlar kuduz aşısı olabilir. Ancak, aşı yaptırmadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir.

  • S: Kuduz aşısı alerjisi olan kişilere yapılabilir mi?
  • C: Bazı alerjileri olan kişiler kuduz aşısı olabilir. Ancak, aşı yaptırmadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir.

  • S: Kuduz aşısı ne kadar etkilidir?
  • C: Kuduz aşısı çok etkilidir. Önleyici aşı, kuduz virüsüne karşı %100 koruma sağlar. Maruziyet sonrası aşı, erken başlanırsa ve doğru şekilde uygulanırsa %70-90 koruma sağlar.

  • S: Kuduz aşısı olduktan sonra tekrar aşı olmam gerekir mi?
  • C: Önleyici aşı yaptırmış kişilerin genellikle tekrar aşı olmasına gerek yoktur. Ancak, bağışıklık sisteminiz zayıfsa veya kuduz riski yüksek olan bir bölgeye seyahat ediyorsanız doktorunuz tekrar aşı olmanızı önerebilir.

  • S: Kuduz aşısı nerede yapılır?
  • C: Kuduz aşısı devlet hastanelerinde, özel sağlık kuruluşlarında ve bazı seyahat kliniklerinde yapılabilir.

Kuduzdan Korunmak İçin Adımlar

Kuduz, ölümcül olabilen bir hastalıktır. Neyse ki, önleyici tedbirler alarak kendinizi kuduzdan koruyabilirsiniz.

Kuduzdan Korunmak İçin:

  • Kuduz Aşısı Olun: Kuduzdan korunmanın en iyi yolu kuduz aşısı olmaktır. Kuduz riski yüksek olan kişiler, maruziyetten önce aşı yaptırmalıdır. Bu kişiler arasında veteriner hekimler, laboratuvar çalışanları, yabani hayvanlarla çalışan kişiler ve kuduzlu bölgelere seyahat eden kişiler bulunur.
  • Hayvan Isırması Aldığınızda Ne Yapmalısınız? Kuduz virüsü taşıyan bir hayvan tarafından ısırıldıysanız veya yaralandıysanız, hemen ısırılan bölgeyi bol köpüklü olacak şekilde sabun ile yıkayın ve tıbbi yardım alın. Doktorunuz size yaranın temizlenmesi, kuduz aşısı ve immünoglobulin tedavisi gibi gerekli adımları önerecektir.
  • Evcil Hayvanlarınızı Aşılatın: Köpekleriniz, kedileriniz ve diğer evcil hayvanlarınızın kuduz aşısı olduğundan emin olun. Bu, hem onları hem de sizi kuduzdan korumaya yardımcı olacaktır.
  • Yabani Hayvanlardan Kaçının: Yabani hayvanlardan, özellikle tilkiler, yarasalar, kokargalar ve kurtlardan uzak durun. Bu hayvanlar kuduz virüsü taşıyabilir ve sizi ısırabilir veya yaralayabilir.

Ek İpuçları:

  • Ölü veya hasta hayvanlara dokunmaktan kaçının.
  • Çocuklarınıza kuduz hakkında bilgi verin ve onlara yabani hayvanlara ve bilinmeyen evcil hayvanlara yaklaşmamalarını öğretin.
  • Kuduz riski yüksek olan bir bölgeye seyahat ediyorsanız, seyahatinizden önce doktorunuza danışın.
  • Kuduz, önlenebilir bir hastalıktır. Yukarıdaki adımları izleyerek kendinizi ve sevdiklerinizi kuduzdan koruyabilirsiniz.



Bilgi Notu: Bu makalede yer alan bilgiler, genel bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir hastalığın teşhis veya tedavisi için kullanılamaz. Her türlü sağlık sorununuz için öncelikle bir sağlık profesyoneli ile görüşmeli ve tıbbi öneri almalısınız.
Referanslar;

  1. https://www.milliyet.com.tr/gundem/kuduz-asisi-sorunu-cozuldu-6882410
  2. https://tr.wikipedia.org/wiki/Kuduz_a%C5%9F%C4%B1s%C4%B1
  3. https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=ac8592bc-5de5-11ee-a107-6f6fe015c9b1
  4. https://www.boehringer-ingelheim.com/tr/kuduz-hastaligi-hakkinda-bilmeniz-gereken-10-sey
  5. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/zoonotik-ve-vektorel-hastaliklar-db/Sikca_Sorulan_Sorular/Kuduz.pdf
  6. https://www.seyahatsagligi.gov.tr/site/HastalikDetay/Kuduz

Yorum Gönder

Yorumlar