Kokainin Etkisi Kaç Saat Sürer? Kullanım Sonrası Etkileri

Kokain, Güney Amerika'daki koka bitkisinin yapraklarından elde edilen kristalize bir alkaloiddir. Merkezi sinir sistemini etkileyen güçlü bir uyarıcı olup, kan-beyin bariyerini geçerek dopamin pompasını bloke eder, dopaminin sinaptik aralıktan geri alınmasını engeller ve postsinaptik nörondaki dopamin reseptör aktivasyonunu artırarak öfori ve uyarılmaya neden olur.

Kokainin Etkisi Kaç Saat Sürer?

UYARI!!!

Kokain dünyadaki en bağımlılık yapıcı uyuşturuculardan biridir. Etki süresi uygulama yöntemine bağlıdır. Etkisi, burundan çekildiğinde ya da solunduktan yaklaşık 20-30 dakika sonra doruğa ulaşır ve ortalama 1 - 2 saat sürer. Sigara şeklinde içildiğinde veya damardan enjekte edildiğinde, etkileri beş dakika gibi kısa bir sürede zirveye ulaşır, öforik etkisi bir saatten daha kısa sürer. 

Kokain, geçmişte lokal anestezik olarak kullanılmış olsa da, günümüzde daha az yan etkili ilaçlar tercih edilmektedir. Kullanımı, bulundurulması, üretimi ve dağıtımı çoğu ülkede yasaktır. En saf haliyle beyaz, inci tozu gibi görünen bir üründür. Ancak kimi zaman aşağıdaki maddelerle karıştırılabilir:

• Talk, laktoz, sukroz, glikoz, mannitol, inositol 
• Prokain, tetrakain, fenitoin, lignokain, striknin, levamizol, lidokain 
• Opioidler, amfetaminler, anti-histaminler, benzokain, fensiklidin 
• "Krek" (veya "crack") kokain ise kokainin sodyum bikarbonat ve su ile işlenmesi sonucu elde edilen, dumanı içilebilir küçük "taş" formudur.

Kokain aşırı dopamin salgılattığında, kişi kendini öforik bir durumda hisseder. Kokain tüketen kişiler kendilerini daha enerjik ve konuşkan hissederler. Bu ani yükseliş onları zihinsel olarak daha uyanık, sese ve dokunuşlara karşı daha hassas tutar.

Nasıl tüketildiğine bağlı olarak, kokainin kan dolaşımına ulaşması daha fazla zaman alabileceği gibi daha az zaman da alabilir. Kokainin nasıl tüketildiğine bağlı olarak etkilerinin ortaya çıkmasının genellikle ve ne kadar süre devam ettiği aşağıda açıklanmıştır;

• Burundan çekilerek: 1 ila 3 dakika
• Diş etlerine sürülerek: 1 ila 3 dakika
• Sigara: 10 ila 15 saniye
• Enjeksiyon: 10 ila 15 saniye

Etkilerin ne kadar süre devam edeceği de vücuda nasıl alındığına bağlıdır. Kullanım yöntemine bağlı olarak kokainin etkisinin genellikle devam etme süresi;

• Burundan çekilerek: 15 ila 30 dakika
• Diş etlerine sürülerek: 15 ila 30 dakika
• Sigara: 5 ila 15 dakika
• Enjeksiyon: 5 ila 15 dakika

Kokainin iki saate kadar sürebilen kalıcı etkileri olabilmektedir. Ancak kokain kullanıcıları genellikle diğer uyuşturucu ya da alkol gibi diğer maddelerle karıştırmaya meyillidir. Uyuşturucuların karıştırılması kokainin yüksek etkisini uzatabilir ve ayrıca aşırı doz riskini artırabilir.

Kokainin Etkileri

Kokain kullanımının kısa ve uzun vadeli etkileri bulunmaktadır. 

Kısa vadeli etkiler arasında şunlar sayılabilir:

• Kalp atış hızında ve kan basıncında artış
• Uyanıklık ve enerji seviyelerinde artış
• İştah azalması, paranoya, aşırı hassasiyet, sinirlilik, baş ağrıları, ruh hali değişiklikleri
• Vücut ısısında artış, titreme, baş dönmesi
• Zihinsel olarak yoğun mutluluk hissi, cinsel uyarılma, gerçeklikle temasın kesilmesi veya ajitasyon
• Fiziksel olarak hızlı kalp atışı, terleme ve genişlemiş gözbebekleri

Uzun vadeli etkiler ise şunlardır:

• Psikolojik bağımlılık oluşumu
• Yoksunluk belirtileri: depresyon, mutsuzluk, huzursuzluk, güçsüzlük
• Artmış inme ve kalp krizi riski
• Yüksek dozlarda yüksek kan basıncı veya yüksek vücut ısısı
• Kullanım sonrası depresyon, libido azalması, zevk hissetme yeteneğinde azalma, yorgunluk
• Kokain aşerme ve uyuşturucu yoksunluğu

Kokain kullanım şekli de (burundan çekme, damar içi enjeksiyon vb.) bağımlılık potansiyelini etkilemektedir. Tüm kullanım yöntemleri toksik seviyelere, olası acil durumlara ve ani ölüme neden olabilir.

İlk Defa Kokain Kullanımı Sonrası

İlk defa kokain kullanımının etkileri şunlardır:

• Hızlı kalp atışı, terleme, titreme ve genişlemiş gözbebekleri gibi fiziksel belirtiler görülür.
• Zihinsel olarak aşırı mutluluk, cinsel uyarılma ve gerçeklikten kopma yaşanabilir.
• Ancak bu etkiler kısa süreli olup, yaklaşık 30-60 dakika içinde kaybolur.
• Ardından depresyon, mutsuzluk, huzursuzluk ve güçsüzlük gibi yoksunluk belirtileri başlar.
• İlk kullanımdan sonra bazı kişilerde bulantı, kusma ve baş ağrısı görülebilir.
• Aşırı dozda ise nöbetler, kalp krizi, solunum yetmezliği ve hatta ölüm riski vardır.

Kokain kullanımının etkileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı faktörler şunlardır:

• Kullanım Miktarı: Daha yüksek miktarlar, daha şiddetli ve uzun süreli etkilere neden olur.
• Saflık Derecesi: Daha saf kokain, daha güçlü etkiler yaratır.
• Kullanım Yöntemi: Damar içi enjeksiyon, burundan çekmeye göre daha hızlı ve yoğun etkiler yaratır.
• Kullanıcının Fiziksel ve Zihinsel Durumu: Yaş, kilo, ruh hali ve sağlık durumu etkileri değiştirebilir.

Kokain kullanımının etkileri geçici olsa da, beyin üzerindeki uzun vadeli etkileri ciddidir ve bağımlılığa yol açabilir .

Kokain Bağımlılığı

Kokain bağımlılığı, beyinde kronik bir hastalıktır ve kullanımı bırakıldığında kaygı, karmaşa, sinirlilik ve ajitasyon gibi istenmeyen yoksunluk semptomlarına yol açabilir. Bağımlılığın belirtileri arasında arzu edilen etkiyi elde etmek için daha fazla kokain ihtiyacı (tolerans), kullanmadığında endişeli ve depresif hissetme, kullanımı kontrol edememe ve sorumlulukları ihmal etme yer alır.

Kokain bağımlılığının fiziksel etkileri şunlardır:

• Artmış vücut ısısı, kan basıncı ve kalp atış hızı
• Burun kanamaları, iştah kaybı
• Karaciğer/böbrek hasarı

Psikolojik etkileri ise şunlardır:

• Bozulmuş karar verme yeteneği
• Kaygı, psikoz, duygu durum değişimleri
• Aşırı özgüven, ardından depresyon

Kokain bağımlılığı, detoksifikasyondan sonra nüksetmeyi önlemek için etkili ve güvenilir tedavileri gerektiren, tekrarlayan bir hastalıktır. Vanoxerine (Vanoxerine Consta), özellikle kokain bağımlılığının tedavisi için geliştirilmiş bir ilaçtır. Vanoxerine Consta, kokain tarafından neden olunan hızlı ve kısa süreli dopamin artışının aksine, beyindeki dopamin seviyelerini yavaş ve ılımlı bir şekilde artırarak çalışır. Her 3 ayda bir kas içi enjeksiyon şeklinde uygulanan Vanoxerine Consta'nın, iyi tolerans ve güvenlik ile hastaların uzak kalmalarına yardımcı olduğu gösterilmiştir. Hastalar Vanoxerine tedavisine başlamadan önce kokain detoksundan geçirilmelidir.

Kokain bağımlılığıiçin risk faktörleri arasında genetik faktörler, psikolojik faktörler (depresyon, DEHB vb.) ve çevresel faktörler (zor çalışma/öğrenim koşulları) yer alır. Kokain bağımlılığı kalp krizi, inme, nöbetler, akciğer hasarı, burun delinmesi, cinsel işlev bozuklukları, kan yoluyla bulaşan hastalıklar ve ölüm gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Kokain bağımlılığı ile en sık görülen psikolojik sorunlar duygu durum bozuklukları, kaygı bozuklukları, cinsel işlev bozuklukları, uyku bozuklukları, hafıza ve konsantrasyon sorunlarıdır.

Kokainden Kurtulmanın Yolları

Kokain bağımlılığından kurtulmak için ilk adım detoksifikasyondur. Detoksifikasyon sürecinde madde kullanımı tamamen durdurulur ve vücuttaki kokain kalıntıları atılır. Bu süreçte yoksunluk belirtileri görülebilir. Bu nedenle tıbbi gözetim altında gerçekleştirilmesi önerilir.

Detoksifikasyondan sonra psikoterapi ve rehabilitasyon süreci başlar:

• Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bağımlılık davranışlarının altında yatan düşünce kalıplarını değiştirmeyi hedefler. Kişiye daha olumlu düşünme biçimleri kazandırılır.
• Grup Terapisi: Benzer deneyimler yaşayan kişilerin bir araya gelmesiyle motivasyon ve destek sağlar. Bağımlılıkla mücadele etme konusunda tavsiyeler paylaşılır.
• Aile Terapisi: Aile ilişkilerini güçlendirmeyi ve ailenin desteğini almayı amaçlar. Aile üyeleri bağımlılık hakkında bilgilendirilir.
• Rehabilitasyon Merkezleri: Uzun süreli, yoğun tedavi programları sunar. Kişinin güvenli bir ortamda yeniden topluma entegre olması hedeflenir.
• Destek Grupları: Eski bağımlılardan oluşan gruplara katılım, nüksetmeyi önlemeye yardımcı olur.
• Kokain bağımlılığından kurtulmak uzun ve zorlu bir süreçtir. Ancak uygun tedavi yöntemleri, sabır ve kararlılıkla başarılı olunabilir. Ayrıca nüks riskine karşı temkinli olmak ve destek almaya devam etmek önemlidir.

SSS / Sıkça Sorulan Sorular

• Burundan Alınan Beyaz Toz Madde Nedir? Kokain, beyaz toz formunda bulunan ve genellikle burundan çekilerek, tütsülenerek ya da enjekte edilerek kullanılan, bağımlılık yapma potansiyeli yüksek bir uyarıcı ilaçtır. Bu madde, özellikle eğlence amaçlı kullanımda, kullanıcılarının motivasyon ve enerji seviyelerinde algılanan artış nedeniyle popülerdir.
• Kokaini bir defa kullanmak ya da denemek bağımlılık oluşturur mu? Evet, bir defa bile olsa kullanımında bağımlılık yapma riski vardır.
• Kokain zararlı mı? Evet, kokain tek sefer kullanımında bile ölüme yol açabilecek bir uyuşturucudur. Türkiye de dahail olmak üzere çoğu ülkede yetiştirilmesi, satılması ve kullanılması yasaktır. 
• Kokain etkisi ne kadar sürer? Kullanım şekline bağlı olarak değişmekle birlikte maksimum iki saat süre içerisinde kokain etkisi ortadan kalkar ancak vücutta bulunması ve tespit edilebilmeye devam etmesi haftalar sürebilir. 

Referanslar

[1] - https://tr.wikipedia.org/wiki/Kokain 

[2] - https://evrimagaci.org/kokain-nedir-kokainin-kokeni-ve-etkileri-nelerdir-12213 

[3] - https://npistanbul.com/amatem/kokain-bagimliligi 

[4] - https://arifcipil.com/kokain-kullanimi-hakkinda-bilmeniz-gerekenler/ 

[5] - https://www.kapadokyaamatem.com/makale/7-soruda-kokain 

[6] - https://www.thefreedomcenter.com/how-long-does-a-cocaine-high-last/