Bel Ağrısı Şikayetleriniz İçin Hangi Doktora Başvurmalısınız?
URL Copied
Bel Ağrısına Hangi Doktor Bakar?
Hayatınızın bir döneminde bel ağrısı deneyimlemek oldukça yaygın bir durumdur. Nüfusun %70 ila %90'ı hayatlarının bir döneminde bel ağrısı ile karşılaşır. Bel ağrısı, kalp hastalıklarından sonra kronik hastalık tedavisinin en sık görülen ikinci nedenidir ve işlevsel özürlülüğün önde gelen bir sebebidir. Ülkelerde bel ağrısının teşhisi, tedavisi ve tazminatıyla ilgili toplam maliyet yılda 16-20 milyar dolara kadar çıkabilir.
Çoğu bel ağrısı vakası (%70-%85) iyi huylu olup ilk akut ataktan sonra tedavi olmaksızın kendiliğinden düzelir. Ancak akut atak yaşayanların %38'i bir yıl içinde ikinci bir atağa sahip olacak ve kronik bel ağrısı yaşayanların %81'i aynı yıl içinde başka bir akut atak yaşayacaktır. Bu nedenle, bel ağrınız için hangi doktora başvurmanız gerektiğini, mr, röntgen, fıtık, sinir, fizik tedavi, algoloji, beyin cerrahisi yöntemleriyle teşhis ve tedavi seçeneklerini öğrenmek önemlidir.
Uzun Okumayı Sevmeyenler İçin; Bel ağrısı şikayetleri için ilk olarak aile hekiminize veya pratisyen doktora başvurmanız önerilir. Ancak şiddetli bel ve kalça ağrıları varlığında ise ortopedi ve travmatoloji ile fizik tedavi bölümlerinin ilgi alanları arasındadır. Eğer ağrılar bel bölgesinden kaynaklanıp kalça ve bacağa yayılıyorsa, beyin ve sinir cerrahisi uzmanları da bu durumu değerlendirebilir.
Bel Ağrısının Nedenleri
Bel ağrısının başlıca nedenleri arasında disk hernisi, dejeneratif disk hastalığı, spinal stenoz, piriformis sendromu, faset eklem artriti, başarısız bel cerrahisi sendromu, sakroiliyak eklem problemleri, kas kaynaklı ağrılar, omurilik yaralanmaları ve diskit yer alır.
Ağır kaldırma, uzun süre ayakta durma/oturma, ani ağır efor, stres ve obezite gibi faktörler de bel ağrısına neden olabilir. Ayrıca enfeksiyonlar, bağışıklık sistemi problemleri veya eklem hastalıkları da belirtileri arasında yer alabilir.
Bel ağrısına neden olabilecek diğer durumlar şunlardır:
Disk hernisi, spinal stenoz ve omurga yer değiştirmesi gibi durumlar (bir beyin ve sinir cerrahisi uzmanına danışmayı gerektirir),
Yanlış duruş, fiziksel aktivite eksikliği, ağır kaldırma, eklem ve kemik sorunları ve stres,
Disk hernisi (kayması),
Ağır kaldırma veya ani hareketler nedeniyle sırt kaslarının zorlanması,
Egzersiz eksikliği nedeniyle zayıflamış olan kaslar,
Kemik ve eklem sorunları (örn. artrit, osteoporoz),
Sırt kasları veya tendonlarındaki yaralanmalar,
Siyatik sinir ağrısı,
Skolyoz,
Aşırı kilo,
Sinir irritasyonu,
Sırt bölgesine yayılan iyi huylu veya kötü huylu tümörler,
Diyabete bağlı nöropati,
Apandisit,
Safra kesesi iltihabı,
Üriner sistem enfeksiyonları.
Bel ağrısının en yaygın nedeni spesifik olmayan, yani net bir nedeni saptanamayan ağrıdır. Aşırı yüklenme, hareketsizlik, fazla kilolar, lumbago, sakroiliak eklem blokajı, disk hernisi veya şişkinliği, fibromiyalji, romatizmal hastalıklar, omurga enflamasyonu ve disk iltihabı, osteoporoz nedeniyle omurda kırıklar, omurda kaymaya neden olan boşluklar, eklem aşınması, faset sendromu, spinal kanal darlığı ve skolyoz da fiziksel nedenleri arasında yer alabilir.
Psikolojik faktörler de bel ağrısını tetikleyebilir ve şiddetlendirebilir. Sürekli stres, aşırı yoğunluk, uyku sorunları, anksiyete ve depresyon kötü duruşa ve kas gerginliğine neden olabilir.
Bel Ağrısının Belirtileri
Bel ağrısı, kişinin bel bölgesinde çeşitli sebeplere bağlı olarak yaşadığı her türlü ağrı tipidir. Günümüzde baş ağrısıyla birlikte en sık görülen ve kişinin günlük hayatını olumsuz yönde etkileyen durumların başında gelir. Bel ağrısının türleri şunlardır:
Sol tarafta yaşanan ağrı,
Sağ tarafta yaşanan ağrı,
Orta bel ağrısı,
Üst bel ağrısı,
Alt bel ağrısı.
Bel ve sırt ağrısının belirtileri arasında şunlar yer almaktadır:
Hareketle, ayakta durmakla ve sağa-sola dönüşlerde ağrı ve kısıtlılık,
Bacaklara doğru ilerleyen his kaybı ve güçsüzlük,
İdrar ya da dışkı kaçırma.
Bel ağrısının şiddeti, süresi ve yeri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı kişilerde ağrı keskin ve şiddetli olabilirken, diğerlerinde daha hafif bir sızı şeklinde olabilir. Ağrı bazen sadece bel bölgesinde hissedilebilirken, bazen kalça, bacak veya ayaklara doğru yayılabilir.
Hangi Doktora Başvurulmalı?
Bel ağrısı şikayetleri için ilk olarak aile hekiminize veya genel pratisyen doktora başvurmanız önerilir. Eğer bel ağrınız geçmezse ve iyileşme görülmezse, bir uzman doktora görünmek önemlidir.
Ortopedistler ve fizik tedavi uzmanları gibi hekimler, bel ağrısının altında yatan nedeni belirlemek için röntgen, BT taraması veya MR gibi ileri tetkikler yapabilirler. Ortopedi ve fizik tedavi bölümleri, bel ağrısı vakalarını ele alan ana bölümlerdir.
Hem bel hem de kalça ağrıları için ortopedistler ve fizik tedavi doktorları, en kapsamlı değerlendirme ve tedaviyi sağlayabilen uzmanlardır.
Beyin cerrahları da bacak ve kalçalara yayılan bel ağrılarını değerlendirebilir.
1 aydan kısa süreli bel ve kalça ağrıları, genellikle ağrı kesiciler, istirahat ve sıcak tedaviyle kontrol altına alınabilir.
Ancak bacak güçsüzlüğü, idrar kaçırma, hızlı kilo kaybı, ateş veya kanser öyküsü gibi ek semptomlar varsa, ağrı 1 aydan kısa süreli olsa bile doktora başvurulmalıdır.
Bel ağrısı için hangi doktora gidilir sorusunun cevabı, ağrının süresine ve şiddetine bağlı olarak değişir. 1 aydan uzun süren ağrılarda, ileri görüntüleme testleri gerekebilir ve tedavi planı (ilaçlar, enjeksiyonlar, fizik tedavi veya ameliyat) doktorun teşhisine göre belirlenecektir. Hem bel hem de kalça sorunları varsa, genellikle kalça tedavisine geçmeden önce bel sorununa öncelik verilmesi önerilir, ancak kalça replasmanı planlanan durumlarda bu geçerli olmayabilir.
Tanı Yöntemleri
Bel ağrısının teşhisi, fiziksel muayene ve çeşitli görüntüleme ve laboratuvar testlerinin bir kombinasyonu ile yapılabilir. Fiziksel muayene, omurganın genel görünümünün, hareket aralığının ve nörolojik değerlendirmenin incelenmesini içerir. Teşhiste kullanılan görüntüleme testleri şunlardır:
Bel grafileri (X-ışınları),
Manyetik rezonans (MR),
Bilgisayarlı tomografi (BT) ,
Ayrıca Elektromyografi (EMG) gibi laboratuvar testleri de yapılabilir.
Acil bel ağrısı (kırmızı bayraklar) durumlarında aşağıdaki belirtiler görülebilir:
Bacak veya ayakta düşüklük, ciddi kuvvet kaybı, yürüyememe, hissizlik
Ani gelişen idrar veya dışkı kaçırma veya idrar, dışkı yapamama
Erkeklerde ani gelişen ereksiyon kusuru
Bel ve sırt ağrısının tanısı için fizik muayene, görüntüleme yöntemleri (bel ve boyun filmi, BT, MR) ve elektromyografi gibi testler kullanılır.
Görüntüleme çalışmaları, 'kırmızı bayraklar' veya 6 hafta sonra konservatif tedavinin başarısız olması durumunda endikedir.
Tedavi Seçenekleri
Bel ağrısıtedavisinde doğal yöntemler kullanılabileceği gibi, ciddi vakalarda tıbbi tedaviye ihtiyaç duyulabilir. Bel ağrısı tedavisinde şu yöntemler uygulanabilir:
Hafif egzersizler yapmak,
Soğuk/sıcak kompresler uygulamak,
Duruş pozisyonunu düzeltmek,
Kas gevşetici kremler kullanmak,
Sağlıklı beslenme ve kilo kontrolü,
Stres yönetimi,
Tütün ürünlerinden kaçınmak.
Tıbbi tedaviler arasında şunlar yer alır:
Ağrı kesici ilaçlar,
Kas gevşeticiler,
Topikal ağrı kesiciler (krem, merhem),
Antidepresanlar,
Fizik tedavi,
Kortizon enjeksiyonları,
Radyofrekans ablasyonu,
Omurga implantları,
Cerrahi operasyon.
Ağrı tedavisinin amacı, ağrı şiddetini azaltarak ve günlük aktiviteleri kolaylaştırarak yaşam kalitesini iyileştirmektir. Tek bir standart bel ağrısı tedavisi yoktur, çünkü ağrı farklı nedenlerden kaynaklanabilir ve farklı yaklaşımlar gerektirebilir.
Tedavi seçenekleri, basit ağrı kesiciler ve kas gevşeticilerden büyük cerrahilere kadar değişir ve hastanın ihtiyaçlarına göre belirlenir. Diğer tedavi yöntemleri şunlardır:
Birkaç gün dinlenme ve aktivitelerden ara verme,
Kısa süreli rahatlama için sıcak ve soğuk uygulamalar,
Ağrı kesici, antiinflamatuar ve kas gevşetici etkileri olan doktor tarafından reçete edilen ilaçlar,
Sırt egzersizleri, duruş düzeltme ve germe/güçlendirme hareketleri,
Oksijen sağlamak ve iyileşmeyi hızlandırmak için yürüyüş ve yüzme,
Elektroterapi ve hedefli sırt egzersizleri içeren fizik tedavi,
Sinir irritasyonunu ve şişliği azaltmak için kas, epidural ve transforaminal steroid enjeksiyonları,
Erken evre disk dejenerasyonu veya faset eklem artriti için cerrahi olmayan lazer veya radyofrekans prosedürleri,
Diğer tedavilerin yeterli ağrı rahatlaması ve yaşam kalitesi iyileşmesi sağlamadığı durumlarda omurga cerrahisi.
Girişimsel yöntemler gibi epidural enjeksiyonlar, radyofrekans tedavisi ve diğer minimal invaziv prosedürler, sürekli ilaç kullanımına gerek kalmadan kronik bel ağrısını yönetmek için kullanılabilir.
Bel ağrısını önlemek için kontrolsüz hareketlerden kaçınmak, uzun süreli oturmada aralar vermek, bel desteği kullanmak, egzersizle çekirdek kasları güçlendirmek, beli sıcak tutmak ve sağlıklı kilo korumak önerilir.
Disk hernisi, spinal stenoz ve omurga yer değiştirmesi gibi durumlar için cerrahi operasyonlar, deneyimli ve uzmanlaşmış doktorlar tarafından yapılmalıdır. Bel ağrısı tedavisi, ilaçlar, enjeksiyonlar, fizik tedavi egzersizleri ve bazı durumlarda cerrahiyi içerebilir. Erken tedavi, komplikasyonları önlemek ve hastanın normal hayata dönmesine yardımcı olmak için önemlidir.
SSS / Sıkça Sorulan Sorular
Bel ağrısı için hangi tıbbi branşa başvurulmalı? Bel ve kalça ağrıları genellikle Ortopedi ve Travmatoloji ile Fizik Tedavi bölümlerinin ilgi alanları arasındadır. Eğer ağrılar bel bölgesinden kaynaklanıp kalça ve bacağa yayılıyorsa, beyin ve sinir cerrahisi uzmanları da bu durumu değerlendirebilir.
Bel ağrısı durumunda hangi doktorlarla görüşmek gerekir? Eğer hasta genel olarak sağlıklıysa ve ciddi bir yaralanması yoksa ancak akut bel, sırt veya boyun ağrısı yaşıyorsa, omurga cerrahisi konusunda uzmanlaşmış ortopedi veya beyin ve sinir cerrahisi bölümlerine danışılabilir. Diğer durumlarda Algoloji veya Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon (FTR) bölümlerinden randevu alınması önerilir.
Bel fıtığı teşhisi için hangi doktorlara gitmek uygundur? Bel fıtığı veya disk hernisi şüphesiyle Fizik Tedavi ve Beyin Cerrahisi branşlarına başvurmak gerekmektedir. Uzman doktor, detaylı muayene ve görüntüleme yöntemleriyle durumu değerlendirecek ve uygun tedavi yöntemini belirleyecektir.
Beyin ve sinir cerrahisi bel fıtığı tedavisinde rol oynar mı? Evet, beyin ve sinir cerrahisi bölümü, beyin ve omurilikle ilgili damar tıkanıklıkları, yaralanmalar ve bel ile boyun fıtığı gibi durumların tıbbi müdahalesini gerçekleştiren birimdir. Bu nedenle bel fıtığı tedavisinde beyin ve sinir cerrahlarının rolü bulunmaktadır.
Bilgi Notu: Bu makalede yer alan bilgiler, genel bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir hastalığın teşhis veya tedavisi için kullanılamaz. Her türlü sağlık sorununuz için öncelikle bir sağlık profesyoneli ile görüşmeli ve tıbbi öneri almalısınız.
Bel Ağrısının Nedenleri
Bel Ağrısının Belirtileri
Hangi Doktora Başvurulmalı?
Tanı Yöntemleri
Tedavi Seçenekleri
SSS / Sıkça Sorulan Sorular
Yorumlar
Yorum Gönder